Zeeuwse digitaliseringsslag van breed naar diep
Aan het woord: Rutger van der Male, programmamanager van Digitaal Doen Zeeland, werkzaam voor 'Impuls Zeeland' en Matthijs Lugtenburg, directeur van incubator Dockwize.
Veel bedrijven in Zeeland willen verder aan de slag met digitalisering, maar weten vaak niet goed hoe. De MKB-deal geeft een impuls om met goede voorbeelden en praktische informatie in die behoefte te voorzien. In Zeeland kennen ondernemers elkaar vaak wel, de lijnen naar de overheid zijn kort. Dat is een groot voordeel. "De ambitie is: 2.000 ondernemers bereiken en minimaal 100 concreet verder helpen."
Bekijk de video over Digitaal Doen Zeeland
Rutger van der Male: "Twee jaar geleden hebben we onderzoek gedaan naar de stand van zaken rondom digitalisering, robotisering en Internet of Things in Zeeland. Uit gesprekken kwam naar voren dat veel bedrijven daar concreet mee aan de slag willen, maar niet weten waar ze moeten beginnen. Zij hebben behoefte aan praktische informatie en duidelijke voorbeelden van hoe je digitalisering en nieuwe technologie kunt inzetten in je bedrijf. Ook bespeurden wij een wens te willen leren van elkaar, ook van ondernemers uit andere sectoren. Onder de noemer 'Smart Gate' hebben we vervolgens een drukbezochte bijeenkomst georganiseerd over artificial intelligence en daar zat ook Matthijs aan tafel."
Matthijs Lugtenburg: "Dockwize is de incubator van Zeeland. Wij stimuleren innovatie, groei en ondernemerschap. Dat doen we door ondernemers te inspireren aan de voorkant, maar we zetten hen ook aan tot implementatie en actie. Wij zijn aangehaakt omdat wij veel ervaring hebben met groepen activeren in de breedte."
Inmiddels is ook de Provincie Zeeland aangeschoven. De aanname van de dealpartners is dat digitalisering de provincie een enorme boost kan geven. Dat is nodig want Zeeland heeft te maken met demografische krimp, ontgroening en vergrijzing.
Van der Male: "Het mooie van digitalisering is dat afstand eigenlijk geen issue meer is. Dus daar liggen allerlei kansen voor een buitengebied als Zeeland. Zo zijn we het vanwege de coronacrisis allemaal gewend om meer thuis te werken. Met allerlei tools en digitale faciliteiten wordt dat ondersteund. Dat maakt het mogelijk om die baan in -- ik noem maar wat -- Amsterdam gewoon aan te nemen en vanuit Zeeland uit te voeren. Bovendien kan digitalisering veel ondernemers helpen om hun marktaandeel te vergroten."
"Het mooie van digitalisering is dat afstand eigenlijk geen issue meer is."
Lugtenburg: "Digitalisering is bovendien een branche- en sectoroverstijgend thema: het is relevant voor de hele provincie. Dat maakt dat we heel bewust die breedte kunnen opzoeken en via kruisbestuiving een schaalvoordeel gaan creëren. Dan kan het echt als vliegwiel gaan fungeren."
Van der Male: "Idee is om te starten met een brede awareness-campagne om de kansen van digitalisering te schetsen en breed onder de aandacht te brengen. Daarna organiseren we een aantal events, kennissessies en workshops, en gaan we steeds verder de diepte in. In de aanpak zit dus een zekere gelaagdheid: van heel breed zoeken we steeds meer de dialoog en gaan we op individueel niveau daadwerkelijk met ondernemers aan de slag. We ontwikkelen daarvoor nauwelijks nieuwe dingen, maar combineren en verbinden netwerken met elkaar en de kennis die er eigenlijk al is."
De dealpartners beginnen zeker niet bij nul, want er ligt al van alles.
Van der Male: "Zo hebben we in het voortraject al gesproken met de Zeeuwse kennis- en innovatienetwerken. Centraal stond de vraag: in welke technieken zie jij kansen en wat zijn dan de uitdagingen? Daaruit blijkt dat ondernemers vaak niet goed weten hoe ze digitaliseringstrajecten moeten starten. Hoe implementeer je bijvoorbeeld nieuwe technologie? Maar ook: wat kunnen we met robotica en digitale tools en hoe gaan medewerkers om met een nieuwe technologie? In totaal hebben we zeven thema's benoemd waar we via de deal concreet mee aan de slag willen. Maar het kan ook zo maar zijn dat we over een half jaar dat lijstje aanpassen."
Lugtenburg: 'Wat er nu ligt is een inhoudelijk framework en een methode om Zeeland een digitaliseringsboost te geven. Gaandeweg gaan we met de deelnemers bekijken wat relevant en actueel is en passen we dit waar nodig aan. Sterk punt is dat alle partijen die meedoen nationale netwerken hebben. Dat betekent dat we snel kennis naar binnen kunnen halen, maar ook langs die lijnen resultaten kunnen delen."
Uiteindelijk is het doel om via de deal 2.000 Zeeuwse mkb-bedrijven te bereiken en inspireren, en om minimaal honderd daarvan concreet op weg te helpen bij het maken van een digitaliseringsslag.
'Alle partijen die meedoen hebben nationale netwerken.'
Van der Male: "Ik hoop dat over twee jaar digitalisering vast op de agenda's van heel veel mkb-bedrijven staat. Maar ook dat het dan niet meer vreemd is om elkaar daarvoor op te zoeken en samen volgende stappen te zetten."
Lugtenburg: "Als deze methode werkt, dan hebben we bovendien een blauwdruk om iets vergelijkbaars te gaan doen rondom andere thema's. Denk aan de circulaire economie: daar zouden we een vergelijkbare aanpak voor kunnen uitrollen. Ook op dat thema kunnen we van breed naar steeds verder de diepte in en met elkaar betekenisvolle volgende stappen zetten."
•••
OVER DE DEAL
'Hechte samenwerking versterken'
"De ambitie is dat Zeeland in 2023 door inzet van de MKB-deal de achterstand op de thema's digitalisering, menselijk kapitaal en toepassing van innovatie heeft ingelopen. Daarmee is de regio in staat om de concurrentiekracht en de schaalvoordelen in de praktijk te laten zien. Het ultieme doel is om deze drie thema's vast onderdeel te laten worden voor het brede mkb in de regio, ook na 2023. In Zeeland is er de laatste jaren hard gewerkt aan het bouwen van een hechte samenwerking, van een ecosysteem van ondernemers, onderwijs en overheid. Het doel is dan ook om hier gebruik van te maken en deze te versterken door inzet van deze MKB-deal."
Jo-Annes de Bat, gedeputeerde Provincie Zeeland
'Kennis en netwerk beschikbaar stellen'
"Bij Feyter stellen wij bij het ontwikkelen van industriële installaties altijd de klantvraag centraal. De klant geeft bijvoorbeeld aan dat zijn productieproces goedkoper of eenvoudiger moet, of dat hij onvoldoende medewerkers heeft om het werk uit te voeren. Deze vraag vertalen wij naar goed werkende automatisering of robotisering. Ik ben enthousiast over de MKB-deal gericht op digitalisering en verwacht veel van de kruisbestuiving tussen bedrijven en sectoren. Ik doe mee om mijn kennis en netwerk te vergroten, maar beide wil ik zeker ook beschikbaar stellen."
Paul Verdurmen, directeur Feyter Industrial Services BV
DIT IS DE MKB-DEAL
Met de MKB-Deal 'Digitaal Doen Zeeland' geven de initiatiefnemers een boost aan brede digitalisering van het mkb in de provincie Zeeland, om daarmee de concurrentiekracht te behouden en schaalvoordelen beter te benutten. Het programma focust specifiek op drie terreinen: digitalisering, skills-ontwikkeling en innovatiestimulering.
Startpunt is een brede awareness campagne, vooral bedoeld om mkb'ers aan te spreken die nog niet in netwerken zijn vertegenwoordigd. Tegelijkertijd start er een programma gericht op mkb'ers die al wel geactiveerd zijn (via de K&I-netwerken). Deze twee sporen vloeien in het traject samen, waarbij (cross-sectoraal) leren van elkaar centraal staat.
Insteek is om deelnemers via grootschalige en algemene bijeenkomsten mee te nemen naar kleinschaliger bijeenkomsten rond specifieke thema's, naar vervolgens kleine(re) workshops, steeds verder de diepte in. De Zeeuwse ICT-sector wordt zoveel mogelijk bij het programma betrokken. Naarmate het programma exclusiever wordt, wordt een eigen bijdrage aan ondernemers gevraagd om het commitment te verhogen.
Het programma heeft de ambitie om in totaal 2.000 Zeeuwse mkb-bedrijven te bereiken en inspireren, en om minimaal honderd daarvan concreet op weg te helpen bij het maken van een digitaliseringsslag.